Het resultaat

We moeten echt even ons lijf een dag rust geven, want het was lichamelijk een zware klus. En er zat tijdsdruk op vanwege de afspraak met de frantoio. Dat is een belevenis op zich, die perserij. Het was al donker toen we om half zes de smalle bergweg opreden waar in een boerenbedrijf in zes weken tijd de olijfoogst uit de hele omgeving geperst wordt. We werden allerhartelijkst ontvangen met onze zestig kilo die in drie kratten paste. Daarmee zijn we echt kleine keuterboeren maar voor ons is het meer dan genoeg. We kregen ruim acht liter versgeperste pure biologische olijfolie mee.

Dit zijn de hoeveelheden van de mensen met echte niet-commerciële olijfgaarden. Daar wordt dan ook de hele familie opgetrommeld bij het oogsten. Er zijn perserijen waar je in natura betaalt, men houdt dan een hoeveelheid olie achter om te verkopen. Meestal kan je daar de olie ook in mooie blikken laten vullen. Wij namen onze eigen lege flessen mee. Bij het bedrijf waar wij dit jaar waren, betaalden we € 15,- voor het persen en kregen de hele opbrengst terug. Als je bedenkt dat een liter olie van deze kwaliteit in een winkel al snel € 19,95 kost, vind ik dat niet duur.

Nog even een kijkje om de hoek in de frantoio. De grote draaischijven malen de olijven fijn, nadat ze zijn gewassen en van blaadjes en andere ongerechtigheden zijn ontdaan. De dan ontstane pulp wordt tussen rieten matten geperst tot de olie eruit druipt. De geur is overweldigend lekker, de smaak ook. Na thuiskomst stalden we onze olie uit op het aanrecht. Dat gaan we nog herverdelen over kleinere flessen en een deel gaat mee naar Nederland. De olijvenoogst 2022 is hiermee ten einde. We zijn moe en voldaan en jullie, lezers, willen ook wel weer eens wat anders lezen dan over olijven.

Tweede en laatste plukdag

Er liepen drie blaffende jachthonden over het terrein terwijl wij onze eerste cappuccino dronken. Die honden hebben belletjes aan de halsband zodat de jager ze kan lokaliseren. Als ik een beetje zen-achtig wil plukken kan ik daar geen onrustig rennende honden bij gebruiken. ‘Va via’ roepen we dan. Ja mijn Italiaans is dan zeer adequaat. Jagers moeten altijd ten minste tweehonderd meter van een huis blijven maar zolang wij binnen zijn, kijkt men niet zo nauw. De rust was gelukkig hersteld toen wij om half negen begonnen met plukken.

Zijn jullie benieuwd hoe het zit met groene en zwarte olijven? Het groeit allemaal aan één boom en groen wordt uiteindelijk zwart. Kijk maar naar de verkleurende olijf links boven. Om half zes hebben we een afspraak bij de frantoio, de perserij. Dan weten we ook hoeveel kilo we geoogst hebben en wat we er aan over houden. Onze ruggen zeggen: veel!

Toegift en warme sokken

Er is valt nog steeds te oogsten, al zijn het maar drie aardbeien per dag. Heerlijk op de ontbijtyoghurt. De olijfbomen hebben nog nooit eerder zo doorgebogen onder hun gewicht. Dus daar moeten we binnenkort nog wat mee. We plantten wat nieuwe lavendel, die ’s nacht weer uitgegraven werd. We vermoeden door de twee vossen die we hebben zien lopen maar niet goed op de foto krijgen. De wijnboer heeft er nu met wat paaltjes en een oud ligbedje een tijdelijke omheining gemaakt, hopelijk helpt dat. We vullen de dagen moeiteloos in met allerlei kleine karweitjes. En ’s avonds als de zon weg is en de temperatuur daalt, gaan de dikke sokken aan. We kregen ze als grap bij ons vijftig jarig huwelijk in deze snikhete zomer. Toen was het moeilijk voorstelbaar dat we er ooit weer behoefte aan zouden hebben. Sokken met pizza’s en pizzapuntjes. Lekker comfortabel en heel toepasselijk in onze omgeving.

Wie zijn jullie?

Deze afbeelding naar De Schreeuw van Edvard Munch kwam ik tegen op het metalen afsluitdeurtje van een elektriciteitskastje ‘ergens’ in het dorpje met de muurschilderingen. Op een onopvallende plek, knap nageschilderd dus een foto waard. Munch zegt zelf over zijn beroemde schilderij: “Op een avond wandelde ik langs een weg – aan de ene kant lag de stad, onder me lag het fjord. Ik voelde me moe en ziek – ik bleef staan uitkijken over het fjord. De zon ging onder – de wolken waren rood getint als met bloed.
Het kwam me voor alsof de hele natuur aan het schreeuwen was – het was net of ik een schreeuw kon horen. Ik schilderde dat doek, schilderde de wolken als echt bloed. De kleuren schreeuwden. Het resultaat was ‘De schreeuw’ in ‘De Levensfries’.”

Ik persoonlijk heb niet de neiging om te schreeuwen in de natuur, meer om te gaan zuchten als ik overweldigd word door de schoonheid ervan. Maar na de vondst van het slangetje vorige week, dat toch een giftig addertje blijkt te zijn geweest, en nu weer een vliegenplaag in de logeerkamer, komt de verleiding tot schreeuwen wel bij me naar boven. ‘Wie zijn jullie en wat kom je binnen doen?’ vroeg ik met verheven stem aan de massa vliegjes die aan de verkeerde kant van het raam krioelden. Ik kreeg geen antwoord. Toen heb ik de stofzuiger er maar bij gehaald. Zonder te schreeuwen.

Wat nu te doen?

Nu het proces van wijn maken vrijwel is afgerond en alle gereedschappen zijn opgeruimd, zou de vraag zich aan kunnen dienen ‘wat gaan we nu eens doen’. Daar hoeven we nauwelijks over na te denken want met dit prachtige weer ligt tuinwerk voor de hand. Ik stort me in de ‘rozentuin’ die vooral in de maand augustus, toen we niet in Caldese waren, zich ongebreideld heeft ontwikkeld. Daarbij sneuvelt er onbedoeld wel eens een roosje dat nog even mee mag doen in de keukenvensterbank.

Natuurlijk nemen we rustpauze’s. Ik kreeg gezelschap van deze vriend. Als er vier pootjes onder hadden gezeten dan leek ie op een grote hagedis en was ik niet op mijn hoede geweest. Maar deze? Dertig centimeter lang, waarschijnlijk totaal ongevaarlijk maar zo vlak naast mijn stoel….? De wijnboer was zo lief hem met stoffer en blik te vangen en hem daarna over het hek te kiepen. Waarna hij zelf ook weer even rustig in het zonnetje kon gaan zitten.

Nieuwe opruimronde

In onze familie zijn er diverse mensen die roepen: hé Google, muziek van Paul Anka. Direct erna galmt Paul dan uit de luidspreker. Wij horen niet tot de ‘early adepters’ zoals dat netjes in marketing jargon heet. Wij horen meer bij de laatste der Mohikanen. In de grote kast in de woonkamer staat onze oude muziekinstallatie waarop platen en cassettebandjes kunnen worden afgespeeld. Inclusief een grote stapel LP’s, singles en bandjes. Hoogste tijd om eens flink op te ruimen. De bandjes liepen vast in het stoffige apparaat dus even sentimenteel terugluisteren lukte me niet. Een heleboel konden meteen weg. Maar ja. Er zijn ook persoonlijke bandjes, waarop onze kinderen praatten en hun belevenissen aan de Australische nichtjes vertelden. En bandjes uit de tijd dat ik voor de lokale omroep radioprogramma’s maakte. Dus ga ik op zoek naar een klein goed werkend afspeelapparaatje of naar iemand die de bandjes voor me over kan zetten op een CD-tje als de kwaliteit dat nog toelaat. Opruimronde dus maar half geslaagd. Vinden jullie dit soort dingen ook zo moeilijk?

Na de klus een dikke koek

De wijnboer had gistermiddag alles klaar gezet zodat we vandaag de rode druiven konden persen. Voor het eerst dit jaar gebruiken we een pomp om de wijn in de damigiane (de grote mandflessen) over te brengen. Scheelt een hoop werk en geknoei. Terwijl de wijnboer het pompen in de gaten hield, vulde ik de pers met de druiven die sinds 22 september dagelijks werden geplet met een grote stamper.

De schillen blijven achter in de pers, die tenslotte aangedraaid wordt, waarna het laatste sap er uit komt. Als de pers wordt ontmanteld blijft er een dikke koek van pulp achter die in onze compostbak gegooid werd. Daarna is alle apparatuur schoongespoten en staat nu in het zonnetje heerlijk te drogen. Met de zegen van sint Franciscus, wiens naamdag vandaag gevierd wordt, moet het zeker goed komen met de rode wijn. We vragen onze familie alvast groene wijnflessen te gaan sparen. Die honderd liter moet uiteindelijk toch in wat ordentelijker flessen terecht komen. Maar dat is een klus voor volgend jaar.

Goede wijn behoeft geen krans

Het bezit van een wijngaardje bracht ons ooit, via gezamenlijke vrienden, bij elkaar. Onze wijnvrienden, zo noemen we ze maar op het blog, verbouwen witte druiven, wij rode. Al jaren delen we het proces van wijnmaken met elkaar. Vandaag waren we, na wat onverwacht uitstel, dan toch in staat met elkaar te proeven van de witte wijn 2022. Mijn wijnboer lijkt zijn hoofd bijna te verliezen als hij wijn uit het vat hevelt, maar dat is schijn, hoor. Ja, het ziet er nog troebel uit maar dat komt nog goed. En nee, onze vrienden kijken niet teleurgesteld maar staan aandachtig te proeven. Inmiddels bestaat onze vriendschap uit veel meer dan de gezamenlijke hobby en brachten we een heerlijke middag met elkaar door.

Collegiaal overleg

De wijnboer heeft gisteren de witte wijn geheveld. Vóór hij daaraan begint neemt ie nog wat testjes af en proeft. Ikzelf besteedde de ochtend aan de najaarsopruimronde. Ik keek weer eens kritisch rond of er spullen weg kunnen en ja hoor, er kan best veel weg, waaronder een oude tweepersoonstent die -ook bij uitvoerige navraag- niemand meer wil hebben.

Rond het middaguur gingen we op weg naar M&M die in de buurregio Le Marche wonen. Een prachtig landschap waarboven deze dagen ook forse buien hangen, maar dat deert ons niet. We gingen eens kijken hoe het met hun eerste grote oogst gaat. Wijnboer M controleert de watersloten en kan waarschijnlijk volgende week ook gaan hevelen. We aten na deze inspectie een heerlijk maal waarvan paddenstoelenrisotto het hoofdbestanddeel vormde. Passend bij de tijd van het jaar en heel smakelijk.

Op de terugrit stopten we nog even om wat wijngaarden op de foto te kunnen zetten. Vendite diretta staat er langs de weg; je kunt bij deze wijnhuizen rechtstreeks wijn kopen. Ik hoef hier niet uit te leggen dat we in onze eigen behoefte voorzien.

Met gevaar voor eigen leven

Ergens onder aan de berg had ik zulke leuke bessen zien staan. De wijnboer klom uit de auto, sprong over een greppel, constateerde dat ie er echt een snoeischaar voor nodig had en gleed toen onderuit de greppel in. ‘Ik mankeer niets’, haastte hij zich te zeggen toen ik ook snel de auto uitklom. Hij mankeerde inderdaad gelukkig niets maar zijn schoenzool lag wel los. Bij een volgende rit naar beneden was het juiste knipmateriaal voorhanden. Onder het motto ‘aan een boom zo vol geladen’ werden er wat takken weggehaald en stapte de wijnboer ongehavend weer in. Tja, als het dan toch herfst moet worden, dan maar zó! De schoenzool is inmiddels gelijmd.