Goede vrijdag

hal in Delft

In mijn Roomse jeugd was ik op goede vrijdag vrij. Om drie uur zaten we dan in een stampvolle kerk waar de kruiswegstaties gelopen werden. Echt goed herinner ik het me niet. Mijn vader heeft vroeger van hout een hele paasgroep gemaakt die in de Goede Week dagelijks aangepast werd met als eerste de voetwassing, daarna het laatste avondmaal, de kruisiging, de steen voor het graf en tenslotte op Pasen de verrijzenis. Ik zou willen dat ik er nog foto’s van had, want het was mooi gemaakt en ik heb geen idee wat er later mee gebeurd is. Pasen, en de dagen ervoor, voelen nu meer als het begin van de lente. In Italië had ik vorig jaar wat paasversiering opgehangen. Dit jaar kreeg ik van een vriendin een klein pakket zodat ik ook in Delft een paastak kon versieren.

hal in Italië

In Italië wordt deze periode ook uitbundig gevierd en stonden we al menigmaal bij de paasprocessie in Gubbio, waardoor dit religieuze feest weer wat terugkwam in ons geheugen. Ik luister dezer dagen ook graag naar de Mattheüs Passion. Naar een uitvoering ben ik pas één maal geweest, maar de prachtige muziek van Bach op cd voorziet toch in mijn behoefte om stil te staan bij het lijden. Bij marteling, verraad en de dood. Een thema van alle tijden.

Boek en geschenk

Een boek dat zich afspeelt in je dagelijkse woonomgeving, is extra aantrekkelijk. En omdat ik ieder jaar in de boekenweek een boek koop, schafte ik me dit boek aan. Ik was op het spoor van dit boek gezet toen ik de Vervalste Vermeer (klik) van dezelfde auteur had gekregen. Het leest heerlijk weg en is pas het eerste deel van een trilogie, smaakt zeker naar meer. Vooral omdat het werk van Johannes Vermeer en van meestervervalster Han van Meegeren aan bod komen.

De bijvangst vorige week was het boekenweekgeschenk. Daar is in kringen van mensen die het weten kunnen, nogal veel over te doen geweest. Niet literair genoeg. Ik vond het een lief boekje geschreven door zes leden van een sympathieke familie. Volgend jaar zal er door een vakkundige jury een boek van een nu nog onbekende schrijver gelanceerd worden, waarvoor een wedstrijd wordt uitgeschreven. Voorzitter van die jury is Rik van de Westelaken. Ik zag zijn boekenkast en een lijst van favoriete boeken vandaag in de Volkskrant. Die man kunt je echt heel belezen noemen. Meningen over de keuze van volgend jaar zullen ongetwijfeld ook genuanceerd zijn. Dat hoort gewoon bij het circus dat boekenweek heet.

Het Muizenhuis

Vrij kort na het verschijnen van dit boek in 2011, kocht ik het om de kleinkinderen uit voor te kunnen lezen. En dat is, met wederzijds genoegen, vaak gebeurd. Het boek was inmiddels een beetje naar de achtergrond verdwenen totdat ik vorige week heel toevallig de maakster van het Muizenhuis, Karina Schaapman, op tv zag en ik het boek weer tevoorschijn haalde.

De twee hoofdpersonen uit dit boek, de muisjes Sam en Julia, wonen in een wonderlijke wereld die Karina Schaapman zelf maakte en waar je, ook als volwassene, met plezier naar kunt kijken. Julia woont samen met haar moeder in een heel klein kamertje en ze heeft geen vader, broertjes en zusjes, geen opa en oma. Duidelijk heel autobiografisch want het leven van Karina Schaapman was op zijn zachtst gezegd heel uitzonderlijk.

Nog vóór Karina bekend werd om haar Muizenhuizen, kocht ik dit boek waarin ze haar hartverscheurende verhaal van liefde en verwaarlozing en van leven met geheimen, op een ontroerende manier vertelt. In het tv programma vertelde Karina dat ze inmiddels met haar kinderen en schoonkinderen een heel bedrijf heeft dat nog steeds nieuwe muizenhuizen bouwt en verhalen verzint. Er schijnen ook families te zijn die op dezelfde manier dit soort huizen gezamenlijk nabouwen. Allemaal van hergebruikte materialen en met een hoop creativiteit. Ik ben niet een echte knutselaar, maar heb wel kleindochters die dat graag doen. Ik denk dat ik het Muizenhuis maar eens naar hen toebreng, wie weet hoe inspirerend het voor ze is. En het leesboek gaat ter herlezing mee naar Italië binnenkort. Dan schuiven de twee beelden van het ontheemde kind en de succesvolle kunstenaar die Karina nu is, mooi over elkaar heen.

Gaatjes en stempels door mijn hoofd

Of we onze oude paspoorten wilden houden, werd er gevraagd bij de aflevering van de nieuwe. Ja hoor, graag. Ik heb ze allemaal nog. Dus stopte ik het ongeldig geworden ding bij mijn collectie. Maar eerst keek ik nog even door mijn oude passen, omdat ik altijd zo gefrustreerd raak van pasfoto’s. Foto 3 en 6 werden door bevriende fotografen gemaakt en dat zie je volgens mij terug in mijn blik. Kijk en schrik even mee naar mijn ouder wordend hoofd en de veranderingen in paspoortland. De laatste foto is uit mijn verlopen paspoort.

Ouderlijk hoekje

In dit hoekje scheen gisteren de avondzon zo mooi! Het zijn wat spulletjes uit mijn ouderlijk huis. De twee kandelaars waren omgebouwd tot schemerlampen. Ik ontmantelde ze weer. Het kerkboek van mijn opa, een verzilverd vaasje dat de neiging heeft steeds om te kiepen en de briefopener waarmee mijn moeder zorgvuldig haar post opende. Ze vormen een stilleven vol herinneringen.

Met mijn drie zussen zaten we vandaag om tafel om wat zaken af te handelen, de foto’s te herschikken en mijn moeders sieraden te verdelen. Van een stil leven was dus geen sprake, we kwekten er lustig op los. Veel herinneringen delen, een lach en een traan, al met al een emotionele bijeenkomst waarin we ook uitspraken onze moeder enorm te missen. We zijn nog lang niet klaar, vooral de foto’s en familieboeken moeten nogmaals door onze handen. Maar een eerste selectie is gemaakt. Mijn eigen geboortekaartje en nog wat foto’s die voor anderen minder interessant zijn, zijn weer in mijn bezit. Rouwverwerking; het kent heel wat aspecten. Zo mooi om die met zussen te delen.

Thuisgalerie

De twee andere kunstwerken in onze centrale hal laat ik, zoals beloofd, ook nog even zien. Hendrik van Veenendaal schilderde Canal du Midi (€1.900). Mooi kleurrijk werk, lastig op de foto te krijgen vanwege lichtinval.

Dit werk van Dorrit Klomp, genaamd Witte hoed van Kant (€3600) is weer van een geheel andere orde. Het is behoorlijk groot, 160x 70 cm. Daar moet je dus de ruimte voor hebben en dan moet je het nog mooi vinden ook, hè. Voor mij is het te zoetig. Van nóg weer heel andere orde is het werk op de buitengevel van ons gebouw. En daar hebben veel bewoners behoorlijk de pest over in. Op ons monumentale pand is iemand artistiek bezig geweest. Bij monumentenwacht wordt nu geïnformeerd naar een juiste methode om het te kunnen verwijderen.

Boek, brief, bloem en…

Een vriendin leende mij dit boek uit. In de weken voorafgaand aan het overlijden van mijn moeder was ze dit aan het lezen. De strekking is: als je de dood aanvaardt dan wordt je vrolijker oud. Ik ben nu in dit boek bezig en het boeit me. Op de binnenflap lees ik: Alleen wie tevreden heeft geleefd, kan zonder onvrede sterven. Dat sluit heel mooi aan bij de manier waarop mijn moeder stierf.

Die vriendin verhuisde met haar gezin begin jaren negentig naar Zuid Afrika. Inmiddels woont ze weer in de buurt en zien we elkaar geregeld. Destijds verliep ons contact via handgeschreven brieven. Ze was aan het opruimen en vond een brief van mij uit 1992. Daarin vertel ik over onze kinderen, die net geslaagd waren op de middelbare school. Van de paar dagen in Parijs die we met de kinderen doorbrachten om het te vieren en nog wat huiselijk geneuzel. Zó aangenaam om dat alles weer eens terug te lezen en wat kunnen we tevreden terugkijken!

Die vriendin nam ook nog een heerlijk boeket knalrode anemonen mee, een schot in de roos. Een vriendschap die werd uitgevoerd met drie B’s. Daar komt nog een vierde bij. Een Bezoek van haar aan Italië is inmiddels geregeld.

Kleurrijk eind van de maand

De maand februari begin en eindig ik altijd met bloemen op mijn blog. Eerst laat ik nog even dit fraaie schilderij zien van Marion Hilverda. De titel is I’m thinking a place 4U. Sinds een dag of veertien hangt het in onze centrale hal in Delft. Daar zijn we gisteravond heel laat weer thuis gekomen. Deze extra februari-dag gebruiken we om wat orde op zaken te stellen. Vanaf morgen kent onze agenda bijna geen afspraakloze dagen meer. Maar nu eerst nog de beloofde bloemen laten zien. Dit werk van Loes Botman, genaamd Tulpen, spreekt me ook aan. Beide werken zijn via de Kunstuitleen in Voorburg te koop voor respectievelijk € 1800 en €2200. Er hangen nog twee grote stukken in de hal, die hoop ik binnenkort te kunnen laten zien.

Van Meegeren en Vermeer

Sinds we in Delft wonen is mijn belangstelling voor de schilder Vermeer enorm toegenomen. En veel mensen weten dat. Van mijn nichtje kreeg ik afgelopen week deze kaart met dit leuke boek. Een thriller over een zogenaamd ‘vroege’ Vermeer en over meester vervalser Han van Meegeren. En over deze laatste wist ik niet zoveel, afgezien van zijn vervalsingen en Het Hertje. Han werd door zijn vader gedwongen om Bouwkunde aan de TU in Delft te studeren, het vak van schilder vond zijn vader niets. Han heeft uiteindelijk slechts één gebouw ontworpen én gebouwd: het clubhuis van de roeivereniging De Delftsche Sport. En dat is op ongeveer vijftig meter van onze voordeur gelegen. De studie heeft hij niet afgemaakt.

Het boek las ik in hoog tempo uit en was heel boeiend, ook al door de geschiedenis van de vervalser. Zo raakte ik vervolgens weer geïnteresseerd in de schrijver Jeroen Windmeijer, die in Delft geboren is. In het najaar verschijnt het eerste deel van zijn triologie De schaduw van Vermeer die zich afspeelt in Delft. Dus weet ik nu al wat ik tegen die tijd voor mijn verjaardag wil krijgen. Overigens begint hoofdstuk 1 in De Vervalste Vermeer met de volgende zin: Marijke Assies opende de voordeur van het Museum Valse Kunst, gevestigd in het statige voormalige Raadhuis van het kleine dorpje Vledder. Dat lijkt me dus een aardig museum om eens te bezoeken. Maar ik sloeg vooral aan op de achternaam van Marijke. En een stel goede vrienden van ons, zeker ook.

Cadeautjes uit de natuur

We dachten alleen op de koffie te gaan bij onze ‘wijnvrienden’ die we kennen uit Italië en inmiddels permanent wonen in Nederland. Maar we werden niet alleen verrast met een heerlijke vlaai bij de koffie, ook wijn, soep, risotto en een hoop hartelijkheid waren ons deel. Naast een cadeautje dat we pas op 14 februari mogen openen werd me nog een vers geplukt viooltje in de hand gedrukt.

Vanmorgen zag ik kans om deze sneeuwklokjes op de foto te zetten in de Delftse Hout. Dat de natuur zulke cadeautjes voort kan brengen is toch een fantastisch geschenk? Vanmiddag zaten we met een ander bevriend stel bij ons aan een eenvoudige Italiaanse pranzo. En al die vriendschappen zijn misschien nog wel de allermooiste cadeautjes die het leven je geven kan.